Zajęcia z psychologiem polegają na stymulowaniu rozwoju psychicznego dzieci ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi, poprzez ćwiczenia funkcji poznawczych, percepcyjnych, emocjonalnych oraz interpersonalnych. Niepełnosprawność intelektualna oraz autyzm to całościowe zaburzenia rozwoju, w związku z tym dotykają każdej sfery funkcjonowania dziecka. Psycholog, w swojej pracy terapeutycznej obejmuje swoim oddziaływaniem każdą z nich.
Podczas zajęć z psychologiem, realizowane są ćwiczenia z zakresu:
- stymulowania rozwoju poznawczego;
- usprawniania motoryki dużej i małej;
- usprawniania komunikacji;
- wspierania rozwoju społecznego i emocjonalnego;
- rozwijania umiejętności zabawy;
- eliminowania zachowań niepożądanych;
- podnoszenia sprawności w zakresie samoobsługi i samodzielności.
W zakresie stymulowania rozwoju poznawczego, dzieci objęte zajęciami podnoszą poziom adekwatnego reagowania na proste i bardziej złożone polecenia terapeuty, usprawniają bierną oraz czynną znajomość kolorów, figur geometrycznych i przedmiotów z ich najbliższego otoczenia. Co się tyczy usprawniania sfery motoryki dużej i małej, to podczas zajęć z psychologiem podopieczni mają okazję ćwiczyć odnajdowanie się w schemacie własnego ciała i znajomość poszczególnych jego części. Dzieci trenują przekraczanie linii środka ciała oraz ruchy naprzemienne. Ponadto, doskonalą prawidłowy chwyt narzędzia pisarskiego i podnoszą sprawność w zakresie grafomotoryki, co ma niezwykle istotne znaczenie w kontekście zbliżającego się rozpoczęcia nauki w szkole. W zakresie usprawniania komunikacji, dzieci mają szansę pracować nad umiejętnością funkcjonalnego porozumiewania się z osobą dorosłą, bez względu na to,
czy posługują się mową werbalną, czy też metodami komunikacji alternatywnej. Podczas zajęć nieustannie wykorzystywane są sytuacje prowadzące do rozwoju społecznego i emocjonalnego. Psycholog kładzie nacisk na doskonalenie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach, jak również przyswajanie norm i zasad powszechnie obowiązujących w grupie przedszkolnej i społeczeństwie. Dąży również do rozwijania u dzieci umiejętności samodzielnej, adekwatnej do wieku zabawy, co udaje się wypracowywać w dużej mierze dzięki wykorzystywanej technice planów na samodzielną aktywność. Inne zaś metody pracy takie, jak wygaszanie i wdrażanie procedur proaktywnych, służą do eliminowania zachowań niepożądanych, a mianowicie takich, które utrudniają codzienne funkcjonowanie dzieci w społeczeństwie i nabywanie przez nie kluczowych umiejętności. Nade wszystko, uwaga podczas prowadzonych zajęć koncentruje się wokół podnoszenia sprawności w zakresie samodzielności każdego dziecka. W sposób szczególny dotyczy to umiejętności samoobsługowych. Starania te mają na celu budowanie
w dzieciach poczucia sprawczości i kompetencji, a także wyrównywanie szans na polu edukacyjnym i społecznym.
Terapia dziecka z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi to długa i pracochłonna droga, a jej efekty widoczne są często dopiero po dłuższym czasie. Jednak, działając systematycznie, metodą małych kroków, można umożliwić dzieciom osiągniecie sukcesów, na miarę ich potencjału.
Opracowanie: Joanna Hikert psycholog, terapeuta