Zaburzenia ze spektrum autyzmu są całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, a co za tym idzie, dotykają każdej sfery funkcjonowania człowieka. Zaburzenia te charakteryzują się trwałymi uszczerbkami w sferze komunikacji, interakcji społecznych, a także obsesyjnym, stereotypowym repertuarem zachowań. W dzisiejszych czasach, zaburzenia z tej grupy stanowią jedne z najpoważniejszych i najczęściej diagnozowanych w kręgu kultury euro-amerykańskiej. Dane wskazują, że rozpowszechnienie autyzmu i pokrewnych mu zaburzeń z tak zwanego autystycznego spektrum dotyczy 60-70 osób na 10 000, a liczba ta wciąż wzrasta.
Dzieci i młodzież z autyzmem, czy z zespołem Aspergera, w praktyce szkolnej stanowią grupę najtrudniejszych uczniów ze względu na społeczne i komunikacyjne deficyty, a także występowanie zachowań niepożądanych. Poruszanie tematyki uczenia tej grupy dzieci i młodzieży, wydaje się więc być niezbędne. Nauczyciele, terapeuci oraz rodzice i opiekunowie, pracujący z nimi, na co dzień zmuszeni są wykazywać się ogromną determinacją oraz wytrwałością. Wykazywanie się tymi cechami jest z całą pewnością niezbędne, jednak nie wystarcza do podniesienia jakości życia dzieci dotkniętych zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Nadrzędnym celem prowadzenia wszelkich oddziaływań edukacyjno-terapeutycznch w odniesieniu do tej grupy dzieci, jest nauczenie ich w miarę samodzielnego funkcjonowania w życiu codziennym, planowe i systematyczne uczenie strategii poradzenia sobie z najbardziej podstawowymi aktywnościami, niezależnie od rodziców, czy opiekunów.
Aktywności te to na przykład: ubieranie się, przygotowywanie i spożywanie posiłków, robienie zakupów, czy spędzanie wolnego czasu. Osoby rozwijające się prawidłowo, nabywają tych i innych umiejętności w toku swojego rozwoju, poprzez obserwację i naśladownictwo rodziców, starszego rodzeństwa, czy rówieśników. W przypadku osób, których rozwój nie przebiega typowo, czyli tak zwanych osób nie-neurotypowych (w tym właśnie osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu), zdolność do naśladowania jest w znacznej mierze zaburzona, stąd nie czerpią one nauki poprzez samą obecność i obserwację zachowania innych.
W celu objęcia naszych podopiecznych kompleksową terapią oraz edukacją, która prowadziła będzie do wyuczenia ich samodzielnego poruszania się w swojej najbliższej przestrzeni życiowej i konstruktywnego spędzania czasu wolnego, należy korzystać z efektywnych narzędzi pracy, czyli skutecznych technik nauczania.
Opracowanie: Joanna Hikert psycholog, terapeuta